18 minutes
Banjir dan longsor parah yang menyebabkan lebih 800 orang lebih meninggal dunia di Sumatera membuktikan ekosistem alam, termasuk hutan di pulau itu kritis dan rusak. Berbagai kalangan organisasi masyarakat sipil menyerukan pemulihan Sumatera. Hingga Sabtu (6/12/25), Badan Nasional Penanggulangan Bencana (BNPB) mencatat 883 orang meninggal dunia, 520 hilang, dan 4.200 orang mengalami luka-luka. Kejadian itu […] The post Bencana Parah, Para Pihak Desak Pemulihan Sumatera appeared first on Mongabay.co.id.
Banjir dan longsor parah yang menyebabkan lebih 800 orang lebih meninggal dunia di Sumatera membuktikan ekosistem alam, termasuk hutan di pulau itu kritis dan rusak. Berbagai kalangan organisasi masyarakat sipil menyerukan pemulihan Sumatera. Hingga Sabtu (6/12/25), Badan Nasional Penanggulangan Bencana (BNPB) mencatat 883 orang meninggal dunia, 520 hilang, dan 4.200 orang mengalami luka-luka. Kejadian itu […] The post Bencana Parah, Para Pihak Desak Pemulihan Sumatera appeared first on Mongabay.co.id.
25 minutes
เริ่มแล้ว วันแรกกับภารกิจของประชาชนเพื่อ 'เขียนรัฐธรรมนูญใหม่' 5 วัน 55 กิโลเมตร
เริ่มแล้ว วันแรกกับภารกิจของประชาชนเพื่อ 'เขียนรัฐธรรมนูญใหม่' 5 วัน 55 กิโลเมตร
27 minutes

Efter sidste års store protester, der endte med at koste over 60 kenyanere livet, er vreden mod styret i Kenya vokset. Det fortæller den politiske aktivist Lichuma, som også forudser, at det næste valg i 2027 kan ende i store politiske konflikter Indlægget Kenyansk aktivist: “Oprøret er ikke slut, før regeringen er væk” blev først udgivet på Solidaritet.

Efter sidste års store protester, der endte med at koste over 60 kenyanere livet, er vreden mod styret i Kenya vokset. Det fortæller den politiske aktivist Lichuma, som også forudser, at det næste valg i 2027 kan ende i store politiske konflikter Indlægget Kenyansk aktivist: “Oprøret er ikke slut, før regeringen er væk” blev først udgivet på Solidaritet.
28 minutes
აშშ-ისა და უკრაინის დელეგაციებს შორის მოლაპარაკებები შაბათსაც გრძელდება. ორი დღის განმავლობაში მიმდინარე რიგით მეექვსე შეხვედრის შემდეგ, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის ოფიციალურ ვებსაიტზე გამოქვეყნებულ განცხადებაში აღნიშნულია, რომ შეხვედრა შედგა კონსტრუქციული დიალოგისთვის - „მდგრადი და სამართლიანი მშვიდობის“ გზაზე წინ წაწევის მიზნით. სხვადასხვა წყაროს მიხედვით, შეხვედრა ფლორიდაში გაიმართა. ორი დღის განმავლობაში, ერთმანეთს ხვდებოდნენ აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის სპეციალური...
აშშ-ისა და უკრაინის დელეგაციებს შორის მოლაპარაკებები შაბათსაც გრძელდება. ორი დღის განმავლობაში მიმდინარე რიგით მეექვსე შეხვედრის შემდეგ, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის ოფიციალურ ვებსაიტზე გამოქვეყნებულ განცხადებაში აღნიშნულია, რომ შეხვედრა შედგა კონსტრუქციული დიალოგისთვის - „მდგრადი და სამართლიანი მშვიდობის“ გზაზე წინ წაწევის მიზნით. სხვადასხვა წყაროს მიხედვით, შეხვედრა ფლორიდაში გაიმართა. ორი დღის განმავლობაში, ერთმანეთს ხვდებოდნენ აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის სპეციალური...
31 minutes
«План Б» – использование российских активов – пока не поддерживает Бельгия
«План Б» – использование российских активов – пока не поддерживает Бельгия
31 minutes
Росія офіційно свої втрати не розкриває. Москва востаннє називала кількість убитих у вересні 2022 року
Росія офіційно свої втрати не розкриває. Москва востаннє називала кількість убитих у вересні 2022 року
48 minutes
Aşgabatda geçen aýda, Bütindünýä çagalar güni mynasybetli geçirilen çärelere gatnaşanlar, metbugat habarlaryna görä, ýurtda ösüp gelýän ýaş nesiller baradaky aladanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenendigini öňe sürdüler. Bu çäreler türkmen raýatlarynyň sosial mediada zähmet migrasiýasy, ene-atasyndan aýralykda ulalýan çagalar barada edýän zeýrençli gürrüňleriniň has ýygjamlaşan wagtyna gabat geldi. Azatlyk zähmet migrantlarynyň we olaryň çagalarynyň...
Aşgabatda geçen aýda, Bütindünýä çagalar güni mynasybetli geçirilen çärelere gatnaşanlar, metbugat habarlaryna görä, ýurtda ösüp gelýän ýaş nesiller baradaky aladanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenendigini öňe sürdüler. Bu çäreler türkmen raýatlarynyň sosial mediada zähmet migrasiýasy, ene-atasyndan aýralykda ulalýan çagalar barada edýän zeýrençli gürrüňleriniň has ýygjamlaşan wagtyna gabat geldi. Azatlyk zähmet migrantlarynyň we olaryň çagalarynyň...
48 minutes
Նա ընդգծել է, որ Թուրքիան վճռորոշ դեր է խաղում Ադրբեջանի և Հայաստանի համար:
Նա ընդգծել է, որ Թուրքիան վճռորոշ դեր է խաղում Ադրբեջանի և Հայաստանի համար:
51 minutes
En Centrafrique, cela se précise pour les élections générales prévues le 28 décembre prochain. Sur une population d’environ six millions d’habitants, plus de deux millions d’électeurs sont attendus aux urnes pour un quadruple scrutin : les régionales, les municipales, ainsi que le premier tour des législatives et de la présidentielle. Ce vendredi à Bangui, l’Autorité nationale des élections a tenu une conférence de presse afin de dresser un état des lieux de l’avancement des préparatifs.
En Centrafrique, cela se précise pour les élections générales prévues le 28 décembre prochain. Sur une population d’environ six millions d’habitants, plus de deux millions d’électeurs sont attendus aux urnes pour un quadruple scrutin : les régionales, les municipales, ainsi que le premier tour des législatives et de la présidentielle. Ce vendredi à Bangui, l’Autorité nationale des élections a tenu une conférence de presse afin de dresser un état des lieux de l’avancement des préparatifs.
52 minutes
Imagini de pe câmpurile de luptă din Ucraina prezintă o nouă armură stranie, cu țepi, numită „arici”, instalată pe tancuri și vehicule blindate pentru a le proteja de atacurile dronelor.
Imagini de pe câmpurile de luptă din Ucraina prezintă o nouă armură stranie, cu țepi, numită „arici”, instalată pe tancuri și vehicule blindate pentru a le proteja de atacurile dronelor.
53 minutes
Во всей Европе и Индо-Тихоокеанском регионе злоумышленники бьют по одной и той же слабой точке — высокой зависимости от коммерческих платформ и глубоким разломам общественного доверия.
53 minutes
Во всей Европе и Индо-Тихоокеанском регионе злоумышленники бьют по одной и той же слабой точке — высокой зависимости от коммерческих платформ и глубоким разломам общественного доверия.
53 minutes
Más allá del salto clásico: así se dividen realmente los deportes aéreos que agrupamos bajo la palabra “paracaidismo” Las 8 atracciones extremas para recorrer África paracaidismo, solemos imaginar lo mismo: salto desde un avión, caída libre, paracaídas abierto y aterrizaje limpio. Pero para quienes viven este mundo desde dentro, la realidad es mucho más amplia. El paracaidismo no es un único deporte, sino una familia entera de deportes extremos con técnicas, velocidades, formaciones y exigencias totalmente diferentes. Un universo donde no basta con lanzarse al vacío: hay que aprender a volar. Quien se inicia lo hace con cautela, acompañado, a ritmo lento. Quien continúa termina descubriendo modalidades que rozan las artes aéreas, desde giros imposibles hasta figuras colectivas en pleno cielo. Y sí, todas ellas siguen cabiendo bajo la etiqueta de paracaidismo, pero sería injusto quedarnos solo con esa palabra. Aquí van los cinco tipos más conocidos, ordenados para entender por qué este deporte es mucho más que una caída libre. 1. Freefly El freefly es la disciplina que más ha cambiado la manera de entender los deportes extremos en el aire. Es pura libertad: cuerpo boca arriba, sentado, cabeza abajo y velocidades que superan los 300 km/h. Aquí no se trata de “caer”, sino de maniobrar como si el salto fuera un gigantesco tubo de viento. Quien practica freefly debe dominar posiciones básicas como el back flying (volar de espaldas) o el sit flying (como si estuviera sentado en el aire). Pero el gran desafío llega con la postura cabeza abajo: un dominio técnico que requiere decenas de horas de salto y una absoluta estabilidad. Es, sin duda, una de las disciplinas más visuales y espectaculares del paracaidismo. 2. Tándem En el lado opuesto se encuentran los saltos en tándem, la modalidad más segura y accesible para iniciarse. Es la experiencia clásica que muchos viven una vez en la vida: un instructor profesional detrás, un arnés doble y una caída libre de casi un minuto desde más de 3.000 metros. Los saltos en tándem no requieren experiencia previa. Tras una breve clase teórica en tierra, toca respirar hondo, asomarse al vacío y dejar que el instructor haga el trabajo técnico. Es probablemente la forma más sencilla y controlada de sentir la adrenalina del paracaidismo, sin tener que aprender todavía maniobras de vuelo. 3. Skysurf skysurf es una de esas disciplinas que explican por qué los deportes extremos tienen tanto magnetismo. Es paracaidismo… pero con una tabla atada a los pies. Una mezcla de freestyle aéreo y surf vertical que exige más de 200 saltos antes siquiera de poder empezar a practicarlo. El paracaidista debe controlar rotaciones, giros, frenadas y acrobacias completas en una caída libre que se convierte en una especie de ola eterna. El skysurf vivió momentos de enorme popularidad en los 90 y 2000, pero sigue siendo una disciplina muy respetada por su dificultad técnica y su espectacularidad visual. 4. Precisión Lejos del espectáculo acrobático, esta disciplina nació como competición en los años 30. El objetivo: clavar el aterrizaje en un punto concreto del suelo. Tan simple como eso y, a la vez, tremendamente difícil. En el paracaidismo de precisión, cada saltador realiza diez descensos desde unos 800 metros, intentando posar el pie exacto sobre una diana que normalmente mide apenas dos centímetros. Aquí no importa la acrobacia ni la velocidad, sino el control absoluto del paracaídas. Es una de las ramas del paracaidismo donde más cuenta la técnica fina y menos el riesgo. 5. Paracaidismo en grupo Por último, están las disciplinas colectivas, desde formaciones sencillas entre pocas personas hasta los famosos big ways, figuras imposibles que requieren más de 30 deportistas sincronizados en el aire. En estos saltos, cada centímetro cuenta: un movimiento brusco puede romper la figura y obligar a reorganizarla en cuestión de segundos. Dentro del paracaidismo en grupo existe también el trabajo relativo de velamen, donde las formaciones se realizan con el paracaídas abierto. Es menos conocido, pero tremendamente exigente: volar controlando la dirección y la distancia al milímetro mientras otros paracaidistas hacen lo mismo alrededor.
Más allá del salto clásico: así se dividen realmente los deportes aéreos que agrupamos bajo la palabra “paracaidismo” Las 8 atracciones extremas para recorrer África paracaidismo, solemos imaginar lo mismo: salto desde un avión, caída libre, paracaídas abierto y aterrizaje limpio. Pero para quienes viven este mundo desde dentro, la realidad es mucho más amplia. El paracaidismo no es un único deporte, sino una familia entera de deportes extremos con técnicas, velocidades, formaciones y exigencias totalmente diferentes. Un universo donde no basta con lanzarse al vacío: hay que aprender a volar. Quien se inicia lo hace con cautela, acompañado, a ritmo lento. Quien continúa termina descubriendo modalidades que rozan las artes aéreas, desde giros imposibles hasta figuras colectivas en pleno cielo. Y sí, todas ellas siguen cabiendo bajo la etiqueta de paracaidismo, pero sería injusto quedarnos solo con esa palabra. Aquí van los cinco tipos más conocidos, ordenados para entender por qué este deporte es mucho más que una caída libre. 1. Freefly El freefly es la disciplina que más ha cambiado la manera de entender los deportes extremos en el aire. Es pura libertad: cuerpo boca arriba, sentado, cabeza abajo y velocidades que superan los 300 km/h. Aquí no se trata de “caer”, sino de maniobrar como si el salto fuera un gigantesco tubo de viento. Quien practica freefly debe dominar posiciones básicas como el back flying (volar de espaldas) o el sit flying (como si estuviera sentado en el aire). Pero el gran desafío llega con la postura cabeza abajo: un dominio técnico que requiere decenas de horas de salto y una absoluta estabilidad. Es, sin duda, una de las disciplinas más visuales y espectaculares del paracaidismo. 2. Tándem En el lado opuesto se encuentran los saltos en tándem, la modalidad más segura y accesible para iniciarse. Es la experiencia clásica que muchos viven una vez en la vida: un instructor profesional detrás, un arnés doble y una caída libre de casi un minuto desde más de 3.000 metros. Los saltos en tándem no requieren experiencia previa. Tras una breve clase teórica en tierra, toca respirar hondo, asomarse al vacío y dejar que el instructor haga el trabajo técnico. Es probablemente la forma más sencilla y controlada de sentir la adrenalina del paracaidismo, sin tener que aprender todavía maniobras de vuelo. 3. Skysurf skysurf es una de esas disciplinas que explican por qué los deportes extremos tienen tanto magnetismo. Es paracaidismo… pero con una tabla atada a los pies. Una mezcla de freestyle aéreo y surf vertical que exige más de 200 saltos antes siquiera de poder empezar a practicarlo. El paracaidista debe controlar rotaciones, giros, frenadas y acrobacias completas en una caída libre que se convierte en una especie de ola eterna. El skysurf vivió momentos de enorme popularidad en los 90 y 2000, pero sigue siendo una disciplina muy respetada por su dificultad técnica y su espectacularidad visual. 4. Precisión Lejos del espectáculo acrobático, esta disciplina nació como competición en los años 30. El objetivo: clavar el aterrizaje en un punto concreto del suelo. Tan simple como eso y, a la vez, tremendamente difícil. En el paracaidismo de precisión, cada saltador realiza diez descensos desde unos 800 metros, intentando posar el pie exacto sobre una diana que normalmente mide apenas dos centímetros. Aquí no importa la acrobacia ni la velocidad, sino el control absoluto del paracaídas. Es una de las ramas del paracaidismo donde más cuenta la técnica fina y menos el riesgo. 5. Paracaidismo en grupo Por último, están las disciplinas colectivas, desde formaciones sencillas entre pocas personas hasta los famosos big ways, figuras imposibles que requieren más de 30 deportistas sincronizados en el aire. En estos saltos, cada centímetro cuenta: un movimiento brusco puede romper la figura y obligar a reorganizarla en cuestión de segundos. Dentro del paracaidismo en grupo existe también el trabajo relativo de velamen, donde las formaciones se realizan con el paracaídas abierto. Es menos conocido, pero tremendamente exigente: volar controlando la dirección y la distancia al milímetro mientras otros paracaidistas hacen lo mismo alrededor.
53 minutes

Në një rrëfim për Portalb.mk, violinisti i famshëm shqiptar Tedi Papavrami flet për fëmijërinë, takimin e parë me violinën dhe të vërtetat e artit. Midis kujtimeve nga Shqipëria e izoluar, bashkëpunimeve me orkestrat më të mëdha botërore dhe përvojës si përkthyes i Kadaresë, Papavrami rrëfeu marrëdhënien e tij me muzikën, fjalën dhe identitetin. Portalb.mk: Ju […]

53 minutes
Në një rrëfim për Portalb.mk, violinisti i famshëm shqiptar Tedi Papavrami flet për fëmijërinë, takimin e parë me violinën dhe të vërtetat e artit. Midis kujtimeve nga Shqipëria e izoluar, bashkëpunimeve me orkestrat më të mëdha botërore dhe përvojës si përkthyes i Kadaresë, Papavrami rrëfeu marrëdhënien e tij me muzikën, fjalën dhe identitetin. Portalb.mk: Ju […]
53 minutes
Дружні усмішки та біль прощань, дивовижні порятунки та тяжкі поранення, довгоочікувані зустрічі та російський полон, піднесення та страх – все це переживали люди, що стали на захист України в лавах її Збройних сил
Дружні усмішки та біль прощань, дивовижні порятунки та тяжкі поранення, довгоочікувані зустрічі та російський полон, піднесення та страх – все це переживали люди, що стали на захист України в лавах її Збройних сил
53 minutes

Iñi Etxezarreta eta Elene Lopetegik ‘Garen piztiaz beste: Hitz egin liteke euskal transfeminismoaz?’ liburua aurkeztu dute Durangoko Azokako lehen egunean. Iñigo Satrustegi Txalapartako editoreak lagunduta, menpekotasunean oinarritzen diren kategorien desagerpenerako lehen pausoak diseinatu dituzte, intersekzionalitatean oinarrituta eta Euskal Herriko testuinguruan kokatuta.

Iñi Etxezarreta eta Elene Lopetegik ‘Garen piztiaz beste: Hitz egin liteke euskal transfeminismoaz?’ liburua aurkeztu dute Durangoko Azokako lehen egunean. Iñigo Satrustegi Txalapartako editoreak lagunduta, menpekotasunean oinarritzen diren kategorien desagerpenerako lehen pausoak diseinatu dituzte, intersekzionalitatean oinarrituta eta Euskal Herriko testuinguruan kokatuta.
53 minutes

Harkaitz Canoren luxuzko idazketa tailerraz gozatzeko aukera izan dute 150 inguru ikaslek. “Idazten jakin behar da, bestela besteek idatziko zaituztete-eta”, azpimarratu die. Praktikan ere ipini ditu ikasleak, eta barre egiteko tartea ere izan dute.

Harkaitz Canoren luxuzko idazketa tailerraz gozatzeko aukera izan dute 150 inguru ikaslek. “Idazten jakin behar da, bestela besteek idatziko zaituztete-eta”, azpimarratu die. Praktikan ere ipini ditu ikasleak, eta barre egiteko tartea ere izan dute.
53 minutes

“Azal zuriek lurra eta zerua erosi eta saltzen dituzue, zuenak balira bezala. Lurra ez da ordea gizakiarena, gizakia lurrarena baizik. Hain da aseezina zuen gosea, lurreko gauza guztiak irensten dituzuela, atzetik basamortua soilik utziz. Ezin dugu ulertu zergatik hiltzen dituzuen, plazer hutsez, animaliak; zergatik soiltzen dituzuen basoak. Zeren eta lurrari gertatzen zaiona, bere seme-alaboi gertatuko zaigu ondoren. Inguru guztiak txikitzen eta kutsatzen dituzuenez, zuen hondakinetan itota desagertuko zarete”. Seattle buruzagia, 1854 Txiki-txikitatik, gure (Mendebaldeko) gizartea zibilizazio moduan deskribatu, saldu izan digute leku guztietan. Gure arrazionaltasuna eta balioak etengabe goraipatuta. Gainontzekoak baino hobeagoak, garatuagoak garela ondorioztatuta. Eta bestelako gizarte antolaketa moduak zein natura edota animaliak basatitzat hartuta. Haatik, ingurura begiratu eta eraiki dugun gizadia ikusi besterik ez dago, aurrez aipatu guztia zalantzan (edota hankaz gora) jartzeko; gutxi batzuen interes ekonomikoek eta botere goseak, indarkeriaren bidez, gidatutako errealitate bat topatzeko: • Urtero gosez zein desnutrizioz 11.000.000 pertsona hiltzen dira (ditugu). Lau segundoero pertsona bat. Eta 828.000.000 pertsona gosez bizi dira. Edonondik begiratuta izua eta higuina eragiten duen genozidioa, garbiketa etnikoa. Arabiako herrialde ‘demokratiko’ eta ‘zibilizatu’ bakarra omen denak eraginda. Inpunitate osoz Aurreko datuez gain, Palestina 1948tik gaur egun arte, eta 2023tik are eta modu krudelagoan, pairatzen ari dena zibilizazio deituriko honen ispilu, adibide ezin garbiagoa eta gordinagoa dugu: • 2023tik 170.000 pertsona zauritu eta 67.000 pertsona erail dituzte, horietatik 20.000 haurrak. Eta benetan hildakoak 200.000tik gora izan daitezke (suntsitutako eraikinen azpian daudenak eta desagertuak medio…). Eta hori dena mundu guztiaren aurrean, telebistaz, zuzenean. Edonondik begiratuta izua eta higuina eragiten duen genozidioa, garbiketa etnikoa. Arabiako herrialde demokratiko eta zibilizatu bakarra omen denak eraginda. Inpunitate osoz. Zibilizazio deitzen dugun honetako gobernuekin sinatutako akordio komertzialek finantzatuta. Guk saltzen dizkiegun armen bidez. Herrialde zibilizatu ia guztietako agintarien isiltasunarekin, konplizitatearekin edota indiferentziarekin. Eta oraindik ere, genozidio hau sufritzen ari diren herritarrak hartuko ditugu basatitzat. Eta genozidioaren erantzuleak zibilizatutzat. Duela hainbat mende, naturarekin eta gainontzeko izakiekin armonian, errespetuz bizi ziren indiarrak edo indigenak basatitzat hartzen ziren bezala. Eta haiek erail eta haien lurrak bortizki hartzen zituzten azal zuri edota konkistatzaile hiltzaileak zibilizatutzat. Bien bitartean, etengabe jarraituko dute bozgorailuetatik esaten gurea dela zibilizazioa, gezur hori behin eta berriz errepikatuz, egia bilakatu nahian… Zibilizazioa? Benetan? Baina ze zibilizazio klase? Larriena ez da gure gizarteari zibilizazio deitzea; zibilizazioa benetan gurea dela sinestera iritsi garela baizik. Belarriak itxi, ispiluaren aurrean jarri, eta benetan zer ikusten dugu? Aitor Irigoien Odriozola

53 minutes
“Azal zuriek lurra eta zerua erosi eta saltzen dituzue, zuenak balira bezala. Lurra ez da ordea gizakiarena, gizakia lurrarena baizik. Hain da aseezina zuen gosea, lurreko gauza guztiak irensten dituzuela, atzetik basamortua soilik utziz. Ezin dugu ulertu zergatik hiltzen dituzuen, plazer hutsez, animaliak; zergatik soiltzen dituzuen basoak. Zeren eta lurrari gertatzen zaiona, bere seme-alaboi gertatuko zaigu ondoren. Inguru guztiak txikitzen eta kutsatzen dituzuenez, zuen hondakinetan itota desagertuko zarete”. Seattle buruzagia, 1854 Txiki-txikitatik, gure (Mendebaldeko) gizartea zibilizazio moduan deskribatu, saldu izan digute leku guztietan. Gure arrazionaltasuna eta balioak etengabe goraipatuta. Gainontzekoak baino hobeagoak, garatuagoak garela ondorioztatuta. Eta bestelako gizarte antolaketa moduak zein natura edota animaliak basatitzat hartuta. Haatik, ingurura begiratu eta eraiki dugun gizadia ikusi besterik ez dago, aurrez aipatu guztia zalantzan (edota hankaz gora) jartzeko; gutxi batzuen interes ekonomikoek eta botere goseak, indarkeriaren bidez, gidatutako errealitate bat topatzeko: • Urtero gosez zein desnutrizioz 11.000.000 pertsona hiltzen dira (ditugu). Lau segundoero pertsona bat. Eta 828.000.000 pertsona gosez bizi dira. Edonondik begiratuta izua eta higuina eragiten duen genozidioa, garbiketa etnikoa. Arabiako herrialde ‘demokratiko’ eta ‘zibilizatu’ bakarra omen denak eraginda. Inpunitate osoz Aurreko datuez gain, Palestina 1948tik gaur egun arte, eta 2023tik are eta modu krudelagoan, pairatzen ari dena zibilizazio deituriko honen ispilu, adibide ezin garbiagoa eta gordinagoa dugu: • 2023tik 170.000 pertsona zauritu eta 67.000 pertsona erail dituzte, horietatik 20.000 haurrak. Eta benetan hildakoak 200.000tik gora izan daitezke (suntsitutako eraikinen azpian daudenak eta desagertuak medio…). Eta hori dena mundu guztiaren aurrean, telebistaz, zuzenean. Edonondik begiratuta izua eta higuina eragiten duen genozidioa, garbiketa etnikoa. Arabiako herrialde demokratiko eta zibilizatu bakarra omen denak eraginda. Inpunitate osoz. Zibilizazio deitzen dugun honetako gobernuekin sinatutako akordio komertzialek finantzatuta. Guk saltzen dizkiegun armen bidez. Herrialde zibilizatu ia guztietako agintarien isiltasunarekin, konplizitatearekin edota indiferentziarekin. Eta oraindik ere, genozidio hau sufritzen ari diren herritarrak hartuko ditugu basatitzat. Eta genozidioaren erantzuleak zibilizatutzat. Duela hainbat mende, naturarekin eta gainontzeko izakiekin armonian, errespetuz bizi ziren indiarrak edo indigenak basatitzat hartzen ziren bezala. Eta haiek erail eta haien lurrak bortizki hartzen zituzten azal zuri edota konkistatzaile hiltzaileak zibilizatutzat. Bien bitartean, etengabe jarraituko dute bozgorailuetatik esaten gurea dela zibilizazioa, gezur hori behin eta berriz errepikatuz, egia bilakatu nahian… Zibilizazioa? Benetan? Baina ze zibilizazio klase? Larriena ez da gure gizarteari zibilizazio deitzea; zibilizazioa benetan gurea dela sinestera iritsi garela baizik. Belarriak itxi, ispiluaren aurrean jarri, eta benetan zer ikusten dugu? Aitor Irigoien Odriozola
53 minutes

Binilo berria besapean, harat eta honat ibili da Ruper Ordorika (Oñati, Gipuzkoa, 1956) ostiral goizean, Durangoko Azokako Landakogunean, ikasle artean hor zeharretan, kazetariei elkarrizketak ematen. Goiz bakar batez egon da Durangon, musikari taldea elkartu eta entsegu eguna dutelako larunbat hau. Igandean Larzabaleko oholtzara igoko da, hilaren 13an Donostiako Victoria Eugenian egongo da, eta, besteren artean, hilaren 20an Bilbon, ospakizunetan izango den Kafe Antzokian.

Binilo berria besapean, harat eta honat ibili da Ruper Ordorika (Oñati, Gipuzkoa, 1956) ostiral goizean, Durangoko Azokako Landakogunean, ikasle artean hor zeharretan, kazetariei elkarrizketak ematen. Goiz bakar batez egon da Durangon, musikari taldea elkartu eta entsegu eguna dutelako larunbat hau. Igandean Larzabaleko oholtzara igoko da, hilaren 13an Donostiako Victoria Eugenian egongo da, eta, besteren artean, hilaren 20an Bilbon, ospakizunetan izango den Kafe Antzokian.
53 minutes

Udan izan diren baso suteen harira eta gurean baso-sute arrisku garaia hasi dela probestuz, Teleberrin berriki horren inguruko erreportajea eman zuten. 1989. urte lazgarria abiapuntutzat hartuta, Bizkaiko ordezkariek hartzen dute hitza; Bizkaiko Foru Aldundiko basozain batek eta ondoren Foru Aldundiko Mendiko Zerbitzuburuak. Baso suteei aurre egiteko dispositiboaren profesionalizazioaz eta baso kudeaketaz mintzo dira, Aldundia horren arduraduna den aldetik. Gipuzkoarrei hitza ematean, ordea, Basotik Fundazioa agertzen da, Gipuzkoako basoen kudeaketa iraunkorra Basotik Fundazioaren esku dagoela esanez. Basotik Fundazioko zuzendari den Jon Ander Ostolaza jaunak ematen ditu azalpenak. Gipuzkoan, Aldundiko funtzionarioak diren eta gai honetan adituak diren mendi teknikariak zein basozainak berriro ahanzturan uzten ditu Aldundiak. Bilatutako zerbait da, izan ere administrazio publikoa politikoek nahi duten eran ordezkatzeko bidea hartu baitute, urteetan beste hainbat arlotan ere darabiltena. Mendi zerbitzuko teknikari, basozain eta langileak funtzionarioak dira, langile publikoak, hautaketa prozesu bat gainditu dutenak merezimenduan eta gaitasunean oinarritutako irizpide objektiboen arabera. Langile publiko bezala eta ordenamendu juridikoari jarraituz, interes orokorrak zaintzea, objektibotasuna, neutraltasuna, erantzukizuna, inpartzialtasuna, konfidentzialtasuna eta zerbitzu publikoarekiko dedikazioa eskatzen zaizkie. Aski da, pertsonal nahikoa eta medioak dituen kalitatezko zerbitzu publikoa behar dugu, ez politikoki maneiaturiko administrazio paralelorik, ezta mozorroturiko pribatizaziorik ere Fundazioak irabazi asmorik gabeko erakundeak dira izatez, baina azken helburua hobeto betetzeko, bere ondarea aberasten duten merkataritza eta irabazizko jardueretan aritzeko aukera dute. Helburu horiek betetzeko ondare bat izan behar du, Basotiken kasuan egun 5.000.000 eurotik gorakoa da. Nola sortu dute ondare hori guztia, herritarrok jarritako dirutik ez bada? Baina zergatik sortu halako fundazioa Aldundiak berez dituen helburuak zein konpetentziak aurrera eramateko? Zergatik ordeztu dagoeneko Aldundiak dituen langileak? Zergatik sortu administrazio paraleloa? Gipuzkoan basoen kudeaketa Mendietako Zerbitzuaren eskumen zuzena izanik, Basotik sortu dute, langileen kontratazio askea duena, nahiz eta berdintasun, gardentasun eta halako hitzez mozorrotu. Lehen kontratazioa, zuzendari-gerentearena, Gipuzkoako edozein zuzendaritzako zuzendarien ordainsari berarekin, 83.000 eurotik gorakoa. Aldunditik dirua jaso, guztion dirua, eta zuzendariak kudeatuko du nahi dituen esleipen, kontratazio eta bestelako ekintzekin. Fundazioek berez Patronatua dute eta Basotikek ere badu berea, baina, hara kontua, Patronatua osatzen duten kide guztiak Gipuzkoako Foru Aldundiko gobernuaren parte diren pertsona kargudunak dira, Xabier Arruti foru diputatua buru. Diputatuek eta zuzendariek (izendapen askeko konfiantzazko karguak) osatzen dute Patronatua. Administrazioa bikoiztuta! Aldundian agintzen dutenek herritarren arazoak kudeatzeko beste fundazio bat sortzen dute Mendiko Zuzendaritzak berez dituen eskumenak eta helburu berberak lortzeko. Nola ulertu hori? Basotik 2022ko irailean sortu zenetik, urtez urte bere ondarea igotzen duen bitartean, Aldundiko Mendi Zerbitzua ahulduta baliabide faltan, basozain eta langile gehiagoren beharrean, eta nahita erabat ezkutatuta, estalita. Basotikek, bere irudia saltzeko eta propaganda egiteko 400.000 eurotik gora gastatu ditu, txirrindularitza talde bat babestuz eta guzti. Berez, mendien, basoen, habitaten, espezieen eta azken batean biodibertsitatea eta ondare naturalaren kontserbaziora bideratu beharko lukeena greenwashing, publizitatea eta eraldatutako errealitate faltsua saltzera bideratu du. Administrazio paralelo horretako zuzendaria, orain gutxi arte zaborren kudeaketan aritua, eta aurretik Euskaltel eta Angulas Aguinaga enpresetan aritua, bat-batean baso kudeaketan Gipuzkoako aditu bilakatu dute, ikasketak eta lan-bizitza osoko Aldundiko teknikarien lana eta ezagutza mespretxatuta. Basotik Fundazioaren leloa “basozaintza aurreratua” da, zer gara bada Aldundiko langileok, teknikariak, basozainak…? Aski da, pertsonal nahikoa eta medioak dituen kalitatezko zerbitzu publikoa behar dugu, ez politikoki maneiaturiko administrazio paralelorik, ezta mozorroturiko pribatizaziorik ere, eta interes orokorraren defentsan jarraituko dugu. Aldarrikapena kalera eramango dugu, zatoz gurekin! Antxon Gomez Lorente lehendakaria eta Xabier Rubio Pilarte idazkaria, Gipuzkoako Basozainen Elkarte Profesionalaren izenean

53 minutes
Udan izan diren baso suteen harira eta gurean baso-sute arrisku garaia hasi dela probestuz, Teleberrin berriki horren inguruko erreportajea eman zuten. 1989. urte lazgarria abiapuntutzat hartuta, Bizkaiko ordezkariek hartzen dute hitza; Bizkaiko Foru Aldundiko basozain batek eta ondoren Foru Aldundiko Mendiko Zerbitzuburuak. Baso suteei aurre egiteko dispositiboaren profesionalizazioaz eta baso kudeaketaz mintzo dira, Aldundia horren arduraduna den aldetik. Gipuzkoarrei hitza ematean, ordea, Basotik Fundazioa agertzen da, Gipuzkoako basoen kudeaketa iraunkorra Basotik Fundazioaren esku dagoela esanez. Basotik Fundazioko zuzendari den Jon Ander Ostolaza jaunak ematen ditu azalpenak. Gipuzkoan, Aldundiko funtzionarioak diren eta gai honetan adituak diren mendi teknikariak zein basozainak berriro ahanzturan uzten ditu Aldundiak. Bilatutako zerbait da, izan ere administrazio publikoa politikoek nahi duten eran ordezkatzeko bidea hartu baitute, urteetan beste hainbat arlotan ere darabiltena. Mendi zerbitzuko teknikari, basozain eta langileak funtzionarioak dira, langile publikoak, hautaketa prozesu bat gainditu dutenak merezimenduan eta gaitasunean oinarritutako irizpide objektiboen arabera. Langile publiko bezala eta ordenamendu juridikoari jarraituz, interes orokorrak zaintzea, objektibotasuna, neutraltasuna, erantzukizuna, inpartzialtasuna, konfidentzialtasuna eta zerbitzu publikoarekiko dedikazioa eskatzen zaizkie. Aski da, pertsonal nahikoa eta medioak dituen kalitatezko zerbitzu publikoa behar dugu, ez politikoki maneiaturiko administrazio paralelorik, ezta mozorroturiko pribatizaziorik ere Fundazioak irabazi asmorik gabeko erakundeak dira izatez, baina azken helburua hobeto betetzeko, bere ondarea aberasten duten merkataritza eta irabazizko jardueretan aritzeko aukera dute. Helburu horiek betetzeko ondare bat izan behar du, Basotiken kasuan egun 5.000.000 eurotik gorakoa da. Nola sortu dute ondare hori guztia, herritarrok jarritako dirutik ez bada? Baina zergatik sortu halako fundazioa Aldundiak berez dituen helburuak zein konpetentziak aurrera eramateko? Zergatik ordeztu dagoeneko Aldundiak dituen langileak? Zergatik sortu administrazio paraleloa? Gipuzkoan basoen kudeaketa Mendietako Zerbitzuaren eskumen zuzena izanik, Basotik sortu dute, langileen kontratazio askea duena, nahiz eta berdintasun, gardentasun eta halako hitzez mozorrotu. Lehen kontratazioa, zuzendari-gerentearena, Gipuzkoako edozein zuzendaritzako zuzendarien ordainsari berarekin, 83.000 eurotik gorakoa. Aldunditik dirua jaso, guztion dirua, eta zuzendariak kudeatuko du nahi dituen esleipen, kontratazio eta bestelako ekintzekin. Fundazioek berez Patronatua dute eta Basotikek ere badu berea, baina, hara kontua, Patronatua osatzen duten kide guztiak Gipuzkoako Foru Aldundiko gobernuaren parte diren pertsona kargudunak dira, Xabier Arruti foru diputatua buru. Diputatuek eta zuzendariek (izendapen askeko konfiantzazko karguak) osatzen dute Patronatua. Administrazioa bikoiztuta! Aldundian agintzen dutenek herritarren arazoak kudeatzeko beste fundazio bat sortzen dute Mendiko Zuzendaritzak berez dituen eskumenak eta helburu berberak lortzeko. Nola ulertu hori? Basotik 2022ko irailean sortu zenetik, urtez urte bere ondarea igotzen duen bitartean, Aldundiko Mendi Zerbitzua ahulduta baliabide faltan, basozain eta langile gehiagoren beharrean, eta nahita erabat ezkutatuta, estalita. Basotikek, bere irudia saltzeko eta propaganda egiteko 400.000 eurotik gora gastatu ditu, txirrindularitza talde bat babestuz eta guzti. Berez, mendien, basoen, habitaten, espezieen eta azken batean biodibertsitatea eta ondare naturalaren kontserbaziora bideratu beharko lukeena greenwashing, publizitatea eta eraldatutako errealitate faltsua saltzera bideratu du. Administrazio paralelo horretako zuzendaria, orain gutxi arte zaborren kudeaketan aritua, eta aurretik Euskaltel eta Angulas Aguinaga enpresetan aritua, bat-batean baso kudeaketan Gipuzkoako aditu bilakatu dute, ikasketak eta lan-bizitza osoko Aldundiko teknikarien lana eta ezagutza mespretxatuta. Basotik Fundazioaren leloa “basozaintza aurreratua” da, zer gara bada Aldundiko langileok, teknikariak, basozainak…? Aski da, pertsonal nahikoa eta medioak dituen kalitatezko zerbitzu publikoa behar dugu, ez politikoki maneiaturiko administrazio paralelorik, ezta mozorroturiko pribatizaziorik ere, eta interes orokorraren defentsan jarraituko dugu. Aldarrikapena kalera eramango dugu, zatoz gurekin! Antxon Gomez Lorente lehendakaria eta Xabier Rubio Pilarte idazkaria, Gipuzkoako Basozainen Elkarte Profesionalaren izenean
53 minutes

Aurrekoan Maddi Nazabal filosofiako irakasleak gutxi gorabehera honelako zerbait zioen Euskadi Irratian: barkatu hitza edukia galtzen ari dela. Hau da, barkatu hitzak ez badu damua, barne hausnarketa eta/edo jokabide aldaketa bat eragiten, ez duela ia ezertarako balio. Iñaki Artolari antzekoa entzun nion behin, barkamena eskatu baino, garrantzitsuagoa dela gaizki egindakoa ez errepikatzea. Horrekin lotuta, ezagun batek bi zer moduz desberdintzen dituela azaldu zidan aurreko hilabetean. 1. Inertziaz errandakoa, hau da, zerbait komentatzearren eta 2. Benetan bertzea nola dagoen jakin nahi denekoa. Barkatu eta zer moduz egunerokoan anitzetan erabiltzen diren hitzak dira. Oinarrizko hitzak izan arren, egungo gizartean haien erabilera egokia da? Baiezkoa pentsatzea gustatuko litzaidake. Hau da, jendeak barkamena eskatzean norbait berriz ez mintzeko asmoa dagoela eta zer moduz galdetzean, bertze pertsonarekiko interes zintzo bat badagoela. Baina ez dut argi ikusten. Amaitzeko, askotan ongi izan edota zaindu hitzak erabiltzen dira agurtzeko. Zaindu hitza entzutean zer eta nor datorkizu burura? Gorka Tello Loigorri

53 minutes
Aurrekoan Maddi Nazabal filosofiako irakasleak gutxi gorabehera honelako zerbait zioen Euskadi Irratian: barkatu hitza edukia galtzen ari dela. Hau da, barkatu hitzak ez badu damua, barne hausnarketa eta/edo jokabide aldaketa bat eragiten, ez duela ia ezertarako balio. Iñaki Artolari antzekoa entzun nion behin, barkamena eskatu baino, garrantzitsuagoa dela gaizki egindakoa ez errepikatzea. Horrekin lotuta, ezagun batek bi zer moduz desberdintzen dituela azaldu zidan aurreko hilabetean. 1. Inertziaz errandakoa, hau da, zerbait komentatzearren eta 2. Benetan bertzea nola dagoen jakin nahi denekoa. Barkatu eta zer moduz egunerokoan anitzetan erabiltzen diren hitzak dira. Oinarrizko hitzak izan arren, egungo gizartean haien erabilera egokia da? Baiezkoa pentsatzea gustatuko litzaidake. Hau da, jendeak barkamena eskatzean norbait berriz ez mintzeko asmoa dagoela eta zer moduz galdetzean, bertze pertsonarekiko interes zintzo bat badagoela. Baina ez dut argi ikusten. Amaitzeko, askotan ongi izan edota zaindu hitzak erabiltzen dira agurtzeko. Zaindu hitza entzutean zer eta nor datorkizu burura? Gorka Tello Loigorri